Кугече (марла)

Коллекция мультимедиа. Марийские праздники, обряды, устное народное творчество. Марий Кугече Ӱярня деч вара шым арня гыч толеш, кушкыжмо гыч рушарня марте шуйна. Ожно тудым кугарнян эртарыме. Но марий калыкын православий дене варналтмылан кӧра Кугечым рушарнян палемдаш тӱҥалме. Кушкыжмо — пел кон кече. Тоштыеҥым ушташ лӱмын кочкышым ямдыленыт, Юмым пелештеныт. Ты кечын суртышко осал вий пурымо деч пӧрт омсам, капкам сура дене петыреныт, омса тураш пызле воштырым сакеныт. Тоштыеҥым ӱжын, мончаш пуреныт. Вӱргече — кон кече Кечывал марте коҥгам олташ, пошкудо деке пураш тоштын огытыл, ешлан, вольыклан осал лийын кертеш шоненыт. Изарня — сорта чӱктыш кече. Тунам, шӱгарлаш миен, тоштыеҥ-влакым мӧҥгышт унала ӱжыныт. Кастене ӱстембак чесым поген, тоштыеҥлан сортам чӱктен кумалыныт. Пошкудо але тукым деке унала каеныт. Юмым пелештеныт. Кастене тоштыеҥ-шамычым ужатеныт! Кугарня — кугу кон кече. Самырык-влак лум шулымо верыште тӱрлӧ модыш дене модыныт, лӱҥгалтыш дене лӱҥгалтеныт. Шуматкече — аяр кон кече. Ты кечын пашам ыштен огытыл, кумалтышлан лӱмын кочкышым ямдыленыт, муным чиялтеныт. Рушарнян эрдене кече лекмым эскереныт. Сортам чӱктен, Юмылан радам дене пелештеныт: кинде, еш, тазалык, шийвундо перкем йодыныт. Кугече годым лӱҥгалтыш дене лӱҥгалтыме. Марий преданий почеш. Юмынӱдыр тиде кечын порсын лӱҥгалтыш дене мландыш волен. Юмын нимучашдыме кӱтӱжым кӱтен. Тушто мотор рвезым вашлийын, йӧратен шынден, илаш кодын, а порсын шӱртыжым каваш колтен. Йӧратыме мужыр деч марий-влакын тукымжо шарлен, маныт. Юмынӱдырым порын шарнен, Кугечылан ялыштат, суртыштат лӱҥгалтышым шогалтеныт. Кугече пайремым шочмын Ташлама йӱмаш дене иктешленыт.