Była to pierwsza i jedyna większa bitwa morska młodej polskiej floty, mimo to zakończona zwycięstwem nad słabszą liczebnie, lecz porównywalną jakościowo i bardziej doświadczoną eskadrą szwedzką.
Admirałem polskiej floty był wówczas Wilhelm Appelman, lecz z powodu choroby nie mógł wziąć udziału w bitwie i komisarze królewscy wyznaczyli przed bitwą nowe kolektywne dowództwo nad polskimi siłami. Dowództwo nad okrętami i funkcję admirała otrzymał Arend Dickmann, dowódcą piechoty morskiej został kapitan Jan Storch, a dowódcą artylerii okrętowej kapitan Herman Witte. Tym trzem dowódcom dodano radę wojenną, z którą mieli wspólnie opracować plan bitwy i podjąć decyzję o ataku. Okrętem admiralskim był galeon “Święty Jerzy“.
Polskie okręty
* 1. eskadra:
o Święty Jerzy (Sankt Georg) - galeon, 31 dział, 400 t
o Latający Jeleń (Fliegender Hirsch) - galeon, 20 dział, 300 t
o Panna Wodna - (Meerweib) - pinka, 12 dział, 160 t
o Czarny Kruk - fluita, 16 dział, 260 t
o Żółty Lew - pinka, 10 dział, 120 t
* 2. eskadra:
o Wodnik (Meerman) - galeon, 17 dział, 200 t
o Król Dawid (König David) - galeon, 31 dział, 400 t
o Arka Noego - pinka, 16 dział, 180 t
o Biały Lew - fluita, 8 dział, 200 t
o Płomień (Feuerblase) - fluita, 18 dział, 240 t
RAZEM: 10 okrętów, 179 dział, 1160 żołnierzy i marynarzy
Szwedzkie okręty: [edytuj]
* Tigern - galeon, 22 działa, 320 t (zdobyty)
* Solen - galeon, 38 dział, 300 t (zatopiony)
* Pelikanen - galeon, 20 dział, 200 t
* Manem - galeon, 26 dział, 300 t
* Enhörningen - galeon, 18 dział, 240 t
* Papegojan - pinasa, 16 dział, 180 t
RAZEM: 6 okrętów, 140 dział, 700 żołnierzy i marynarzy
Do bitwy doszło, gdy patrolująca Zatokę Gdańską szwedzka eskadra płynąca od Helu w kierunku Redłowa, dostrzegła na redzie Gdańska polskie okręty. Szwedzi płynęli w dwóch grupach - w pierwszej grupie okręt admiralski “Tigern“ i okręt wiceadmiralski Pelikanen (dowódca wiceadmirał Fritz), a w drugiej grupie pozostałe okręty z Solenem na czele.
Bitwa szybko rozbiła się na dwa starcia: szwedzkiego okrętu admiralskiego “Tigern“ z polskim okrętem admiralskim “Święty Jerzy“ (walka miedzy tymi dwoma okrętami zapoczątkowała całą bitwę) i pinką “Panna Wodna“ oraz polskiego “Wodnika“ ze szwedzkim “Solenem“. Po oddaniu salw z dział pokładowych doszło do abordażu. Do walki włączyła się również Panna Wodna, która ostrzelała Tigerna od rufy. W końcu po zaciętej walce szwedzki okręt “Tigern“ został zdobyty przez żołnierzy polskich. Radość Polaków z sukcesu zmącił Pelikanen, po którego salwie zginął admirał Dickmann.
Walka ze znacznie większym Solenem była bardziej zacięta, a załoga zaatakowanego galeonu skutecznie opierała się załodze Wodnika. Gdy z pomocą Wodnikowi nadpłynęła fluita Biały Lew, Polacy uzyskali przewagę i wdarli się na pokład. Widząc beznadziejność sytuacji szyper szwedzkiego okrętu pobiegł do komory prochowej i doprowadził do wybuchu. Znaczna część walczących Polaków i Szwedów zdołała przeskoczyć na pokład Wodnika, reszta zginęła wraz z wysadzonym okrętem. Pozostała część szwedzkiej floty ratowała się ucieczką na pełne morze, natomiast zwycięskie okręty polskie wraz ze zdobytym Tigernem odpłynęły do bazy w Wisłoujściu.
W bitwie zginął polski admirał Arend Dickmann, natomiast szwedzki wiceadmirał Nils Stiernsköld zmarł wkrótce na skutek odniesionych ran.
Zwycięska bitwa została następnie rozpropagowana w Europie przez polski dwór królewski; powstało także powiedzenie, że tego dnia pod Gdańskiem “słońce zaszło w południe“ (“Solen“ znaczy ’Słońce’). Bitwa nie miała większego znaczenia dla ogólnej sytuacji militarnej, jednakże miała duże znaczenie moralne i propagandowe, udowadniając, że polska flota może pokonać szwedzką. Wzmocniła też pozycję władzy królewskiej wśród mieszczaństwa gdańskiego.
Materialnym efektem zakończonej bitwy było czasowe zdjęcie szwedzkiej blokady portu gdańskiego.
1 view
248
58
1 month ago 00:06:13 1
Стыры Ольса- Бітва пад Воршай 1514. Bitva Pad Voršaj. Battle of Orsha. Bitwa pod Orszą.
2 months ago 00:21:04 1
Szwadrony śmierci Jaruzelskiego
2 months ago 00:03:45 1
Ян Матейко один из самых значимых художников в истории польского искусства
2 months ago 01:11:35 1
#222. Ukraina - ostatnia szansa. ONZ o UNRWA. Sankcje na Wenezuelę. Bitwa o Wyspy Salomona.
2 months ago 01:29:31 3
Jak powstała Wielka Ukraina? Dokładna historia od średniowiecza po współczesność
2 months ago 01:10:50 1
A Song of Ice & Fire Battle Report - Lannister vs Baratheon - Battle of the Blackwater | Warband TV
3 months ago 00:18:37 1
Krzyzacy (Poland, 1960) - Battle of Grunwald/탄넨베르크 전투: 1410
3 months ago 00:21:54 1
Husaria
3 months ago 00:04:12 1
Husaria - Polska Jazda //The Winged Hussars - Polish Cavalery
3 months ago 00:04:22 1
Rolnicy i myśliwi pod Sejmem. Bitwa
4 months ago 00:02:22 1
Zenon - Літвіны, Litviny, Litwiny
4 months ago 00:02:43 1
Dziś do ciebie przyjść nie mogę - Kołysanka leśna
4 months ago 00:00:53 1
Niezwykłe bitwy Polaków które zaskoczyły cały świat #historia #fakty
4 months ago 00:08:43 1
Underappreciated Swords: Persian Qajar Era “Revival“ Sword
4 months ago 00:07:13 1
Zapomniałeś Bracie
4 months ago 00:05:45 1
Dobroslav a Katarína - Svätoslav Hamaliar
5 months ago 00:01:47 1
BITWA O SEJM! Kamiński i Wąsik próbowali wejść do SEJMU. Doszło do przepychanek i awantury |
5 months ago 00:08:58 1
Legnica z drona | Wiosna 2022 | LECE W MIASTO™ [4k]
5 months ago 00:05:31 5
Pod niebem pełnym cudów - 25 lat „Raz Dwa Trzy”
6 months ago 00:21:59 1
Decydujące Starcia - Bitwa pod Termopilami
6 months ago 00:04:43 2
The Voice of Poland III - Edyta Górniak - „Litania“ - Live
6 months ago 00:03:14 1
Bogurodzica bitwa pod Grunwaldem 1410 Rycerskie starcie tytanów Polska vs Niemcy
7 months ago 00:03:16 1
Rycerz Święty Jerzy (Oliwa 1627) [feat. Hola Ola Violin]
7 months ago 00:05:44 4
Rekonstrukcja bitwy pod Slavkowem 2023r. Bitwy Trzech Cesarzy – nazywa też bitwą pod Austerlitz