Dystopia, Utopia, antyutopia, Prawo Morza

Dystopia, Utopia, antyutopia, Dystopia – to utwór fabularny z dziedziny literatury fantastycznonaukowej, przedstawiający czarną wizję przyszłości, wewnętrznie spójną i wynikającą z krytycznej obserwacji otaczającej autora sytuacji społecznej. Dystopia jest przeciwieństwem utopii. Jako takie, oznacza rodzaj wyimaginowanego świata, odtworzonego w literaturze lub filmie, który jest uważany za niepożądany. W filmie zebrano szereg niedawnych (i nie tak niedawnych) argumentów przeciwko powszechnemu w Polsce używaniu terminu „antyutopia” jako synonimu „dystopii” lub częściej jako nazwy ściśle określonego gatunku, który wprowadzenie wymaga wprowadzenia mylących rozróżnień opartych na stopniu satyry, krytyki lub jej braku w fantastycznej ekstrapolacji. Główna teza tekstu wywodzi się z obserwacji, że tego typu badania zdają się pomijać szeroko uznaną rozbieżność między utopią jako narracją lub światem a utopizmem jako ideą transformacyjną — co skutkuje błędną genologiczną atrybucją dzieł tak znanych, jak „Dziewiętnaście osiemdziesiątych” George’a Orwella -Cztery. Aby poprzeć tę tezę, w artykule przedstawiono szereg argumentów etymologicznych, filologicznych, filozoficznych i logicznych przemawiających za używaniem terminu „dystopia” na określenie każdego rodzaju narracji lub świata, który dekonstruuje eutopijny idealizm, i zastrzegając predykat „antystopia” -utopian” dla socjologicznej krytyki nieudanych wysiłków transformacyjnych w społeczeństwie i filozofii.